มาทำความรู้จัก'โครโนไทป์' รู้ความต้องการของร่างกาย รู้พลังงานของตัวเอง

ทำความเข้าใจ โครโนไทป์ (Chronotype) ของตัวเองช่วยให้ปรับกิจวัตรและเวลาทำงานให้สอดคล้องกับพลังงานในแต่ละช่วงเวลา และช่วยให้รู้จักความต้องการของร่างกายได้ Dr. Michael Breus นักจิตวิทยาด้านเวชศาสตร์การนอนหลับ ได้แบ่งโครโนไทป์ของมนุษย์ออกเป็น 4 ประเภท โดยใช้ลักษณะของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเป็นการเปรียบเทียบ Chronotype ที่ Dr. Michael Breus ระบุ ได้แก่ สิงโต (Lions), โลมา (Dolphins), หมาป่า (Wolves) และหมี (Bears) โดยแต่ละประเภทจะสอดคล้องกับบุคลิกภาพและพฤติกรรมของมนุษย์

เช็ค "พฤติกรรมการนอน" คุณเหมือนสัตว์ประเภทใด

โครโนไทป์ คือ แนวทางในการจัดการเวลานอนหลับและตื่นนอนที่สัมพันธ์กับนาฬิกาชีวภาพของแต่ละคน ซึ่งส่งผลต่อพลังงานและความสามารถในการทำงานในช่วงเวลาต่างๆ ของวัน นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบว่าโครโนไทป์สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท พฤติกรรมมนุษย์ที่ชอบตื่นเช้าและทำกิจกรรมในช่วงเช้า ขณะที่ คนบางกลุ่มมักจะชอบใช้ชีวิตในช่วงเวลากลางคืนมีพลังงานในช่วงค่ำหรือกลางคืน การเข้าใจโครโนไทป์ของตนเองสามารถช่วยให้ปรับเวลานอนและตื่นนอนให้เหมาะสม

พฤติกรรมการใช้ชีวิตแบบสิงโต (Lions)

มนุษย์ที่มี Chronotype แบบสิงโตจะมีวิถีชีวิตที่เข้ากันได้กับวงจรการนอนที่เป็นระเบียบและการทำงานในช่วงเวลาที่มีพลังงานสูง ซึ่งทำให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและรักษาสุขภาพจิตได้ดีในระยะยาว

• เวลาตื่นนอน สิงโตมักจะตื่นเช้า (ประมาณ 5-6 โมงเช้า) และรู้สึกสดชื่นในตอนเช้า มนุษย์ที่มี Chronotype นี้ก็จะตื่นในช่วงเดียวกัน ทำให้สามารถเริ่มวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

• การทำงาน สิงโตจะมีพลังงานสูงในช่วงเช้า มนุษย์ที่มี Chronotype นี้จะรู้สึกมุ่งมั่นและตั้งใจในการทำงานในช่วงเวลานี้ โดยมักจะทำงานที่ต้องใช้สมาธิสูงในตอนเช้า

• การพักผ่อน สิงโตมักจะนอนเร็วและต้องการการพักผ่อนที่เพียงพอ มนุษย์ที่เป็น "สิงโต" ก็จะมีแนวโน้มที่จะเข้านอนในช่วงเวลาที่เหมาะสม (ประมาณ 10-11 โมง) เพื่อให้ร่างกายได้ฟื้นฟู

• กิจกรรมตอนบ่าย ถึงแม้ว่าสิงโตจะมีพลังงานในช่วงเช้า แต่ในช่วงบ่ายพวกเขาอาจจะรู้สึกเหนื่อยหรืออยากพักผ่อน เช่นเดียวกับมนุษย์ที่อาจมีการงีบหรือทำกิจกรรมที่ไม่ต้องใช้พลังงานมากในช่วงนี้

• สังคมและการติดต่อ สิงโตมักจะชอบอยู่ในสังคมและมีการติดต่อกับผู้อื่นในช่วงเวลาที่เขามีพลังงานสูง มนุษย์ที่เป็น "สิงโต" ก็มีแนวโน้มที่จะเข้าร่วมกิจกรรมสังคมในตอนเช้าและบ่าย

สรุปการนอนแบบสิงโต คนกลุ่มนี้มักจะเป็นคนตื่นเช้า มีพลังงานสูงในตอนเช้า มักจะชอบทำงานในช่วงเช้าและตั้งใจทำกิจกรรมต่างๆ ในช่วงเวลานั้น มักนอนเร็วและตื่นตัวในช่วงเช้า ไม่ค่อยงีบกลางวัน

พฤติกรรมการใช้ชีวิตแบบโลมา (Dolphins)

มนุษย์ที่มี Chronotype แบบโลมา มักจะมีลักษณะการนอนหลับที่ไม่สม่ำเสมอและรู้สึกเหนื่อยในช่วงเช้า แต่สามารถทำงานและมีปฏิสัมพันธ์ในช่วงบ่ายและเย็นได้ดี

• เวลานอน: โลมามักมีการนอนหลับที่ไม่ลึก เนื่องจากพวกมันต้องตื่นตัวเพื่อหายใจ ดังนั้นเวลานอนจึงมีความไม่แน่นอน พวกมันอาจนอนหลับในช่วงเวลาสั้น ๆ แต่บ่อยครั้ง

• การตื่นนอน: โลมามักไม่รู้สึกสดชื่นเมื่อเริ่มวันใหม่ เพราะการนอนหลับที่ไม่ต่อเนื่อง มนุษย์ที่มี Chronotype แบบโลมาอาจรู้สึกเหนื่อยเมื่อเช้าและใช้เวลานานในการปรับตัวให้เข้าสู่การทำงาน

• การทำงาน: โลมามักทำกิจกรรมในช่วงบ่ายและเย็น โดยสามารถแสดงพลังงานและความคิดสร้างสรรค์ได้ดีในช่วงเวลานี้ มนุษย์ที่เป็น "โลมา" ก็มีแนวโน้มที่จะมีสมาธิดีในช่วงบ่ายหรือเย็น

• การพักผ่อน: โลมามักต้องการการพักผ่อนในช่วงกลางวัน เช่นเดียวกับมนุษย์ที่เป็น "โลมา" ซึ่งอาจต้องมีการงีบหรือหยุดพักในช่วงบ่ายเพื่อเติมพลัง

• การติดต่อสังคม: โลมามักมีปฏิสัมพันธ์กับกันในช่วงเวลาที่พวกมันรู้สึกมีพลัง ซึ่งมนุษย์ที่เป็น "โลมา" อาจชอบทำกิจกรรมสังคมในช่วงเย็นและค่ำมากกว่าช่วงเช้า

สรุปการนอนแบบโลมา  มักมีปัญหาในการนอนหลับและไม่ค่อยรู้สึกสดชื่นเมื่อเช้า มักจะรู้สึกมีพลังในช่วงกลางวันแต่มีแนวโน้มที่จะต้องงีบหรือพักในบางช่วง คนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ชอบทำงานในช่วงบ่ายและเย็น

พฤติกรรมการใช้ชีวิตแบบหมาป่า (Wolves)

มนุษย์ที่มี Chronotype แบบหมาป่า มักจะรู้สึกมีพลังในช่วงค่ำและกลางคืน ซึ่งทำให้กลุ่มคนนี้มักจะทำงานและทำกิจกรรมได้ดีในเวลากลางคืน

• เวลาตื่นนอน: หมาป่ามักจะเป็นสัตว์ที่ตื่นตัวในช่วงค่ำและดึก ดังนั้น มนุษย์ที่มี Chronotype แบบหมาป่ามักจะตื่นสายและมีแนวโน้มที่จะรู้สึกมีพลังในช่วงเย็นและกลางคืน

• การทำงาน: หมาป่ามักทำกิจกรรมในช่วงค่ำและกลางคืน โดยมีพลังงานและความคิดสร้างสรรค์สูงในเวลานี้ มนุษย์ที่เป็น "หมาป่า" ก็จะทำงานหรือเรียนรู้ได้ดีในช่วงเวลานี้

• การพักผ่อน: หมาป่ามักจะนอนหลับในช่วงกลางวันหรือบ่าย มนุษย์ที่เป็น "หมาป่า" ก็อาจรู้สึกต้องการการงีบหรือพักผ่อนในช่วงกลางวันเพื่อเติมพลังสำหรับกิจกรรมในตอนเย็น

• กิจกรรมตอนเช้า: หมาป่าอาจรู้สึกไม่สดชื่นในตอนเช้า และมนุษย์ที่มี Chronotype แบบนี้ก็มักจะมีปัญหาในการตื่นเช้าและทำกิจกรรมในช่วงเช้าอย่างมีประสิทธิภาพ

• การติดต่อสังคม: หมาป่ามักจะมีความสนใจในกิจกรรมสังคมในช่วงเย็นและกลางคืน มนุษย์ที่เป็น "หมาป่า" ก็มีแนวโน้มที่จะเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมในเวลากลางคืนมากกว่าช่วงเช้า

สรุปการนอนแบบหมาป่า  เป็นกลุ่มคนที่ชอบเวลากลางคืน  ไอเดีย ความคิดมักจะพรั่งพรู มีพลังงานสูงในช่วงค่ำและกลางคืนมักจะนอนดึกและตื่นสาย มักไม่ชอบทำงานในตอนเช้า เกลียดการตื่นเช้าและมักจะรู้สึกสดชื่นในช่วงเย็น

พฤติกรรมการใช้ชีวิตแบบหมี (Bears)

มนุษย์ที่มี Chronotype แบบหมี จะมีวิถีชีวิตที่สอดคล้องกับวงจรการนอนที่เป็นระเบียบ ซึ่งช่วยให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในช่วงเวลาที่มีพลังงานสูง

• เวลาตื่นนอน: หมีมักจะมีวงจรการนอนที่เป็นระเบียบ โดยตื่นในช่วงเช้าและนอนหลับในช่วงกลางคืน มนุษย์ที่มี Chronotype แบบหมีจะมีแนวโน้มตื่นเช้าและรู้สึกสดชื่นในตอนเช้า

• การทำงาน: หมีมักมีพลังงานสูงในช่วงกลางวัน และมักทำกิจกรรมต่างๆ ในช่วงเวลานี้ มนุษย์ที่เป็น "หมี" ก็จะมีสมาธิและสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในช่วงเช้าและบ่าย

• การพักผ่อน: หมีจะนอนหลับในตอนกลางคืน และต้องการการพักผ่อนที่เพียงพอ มนุษย์ที่เป็น "หมี" ก็จะมีแนวโน้มที่จะเข้านอนในเวลาที่เหมาะสม (ประมาณ 10-11 โมง) เพื่อฟื้นฟูร่างกาย

• กิจกรรมตอนบ่าย: หมีมักจะรู้สึกมีพลังในช่วงบ่าย มนุษย์ที่เป็น "หมี" ก็สามารถทำงานต่อได้ดีในช่วงนี้ และอาจใช้เวลาในการทำกิจกรรมที่ต้องการความคิดสร้างสรรค์

• การติดต่อสังคม: หมีมักชอบมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นในช่วงกลางวันและเย็น มนุษย์ที่เป็น "หมี" ก็จะเข้าร่วมกิจกรรมสังคมในช่วงเช้าและบ่าย

สรุปการนอนแบบหมี มีกิจวัตรที่สอดคล้องกับวงจรการนอนที่เป็นปกติ รู้สึกมีพลังในช่วงกลางวันและมักจะมีการงีบพักบ่ายบ้าง โดยทั่วไปจะนอนหลับในช่วงกลางคืน ซึ่งการนอนแบบหมี มีพฤติกรรมคล้ายมนุษย์มากที่สุด

ทำไมเราต้องรู้ เข้าใจ โครโนไทป์ (Chronotype) ของตัวเองช่วยให้ปรับกิจวัตรและเวลาทำงาน เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน รู้ว่าเราเป็นประเภทไหน (เช่น สิงโต, หมาป่า, หมี, โลมา) จะช่วยให้เราสามารถวางแผนทำงานในช่วงเวลาที่มีพลังงานสูงที่สุด เช่น ถ้าคุณเป็นสิงโต คุณอาจทำงานที่ต้องใช้สมาธิในตอนเช้า การเข้าใจ Chronotype ช่วยให้เราสามารถกำหนดเวลานอนและตื่นให้เหมาะสม เพื่อให้ร่างกายได้พักผ่อนอย่างเพียงพอและมีพลังในการทำกิจกรรมประจำวัน

การทำงานในช่วงเวลาที่เหมาะสมกับนาฬิกาชีวภาพของเรา จะช่วยลดความเครียดและความเหนื่อยล้า ทำให้รู้สึกดีขึ้นในแต่ละวัน  เข้าใจ Chronotype ของตัวเองและผู้อื่นจะช่วยในการเลือกเวลาที่เหมาะสมสำหรับการพบปะหรือทำกิจกรรมร่วมกัน เช่น หากเพื่อนคุณมีพฤติกรรมเหมือนหมาป่า คุณอาจจะหลีกเลี่ยงการนัดหมายในตอนเช้า รู้จัก โครโนไทป์ (Chronotype) จึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการวางแผนชีวิตประจำวัน เพื่อให้เราใช้ชีวิตทั้งในเวลาทำงานและเวลานอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ